Đừng “nhồi sọ” sinh viên năm cuối, hãy đưa họ vào phòng LAB
Những bất cập có hệ thống của công tác giáo dục bậc đại học được đưa ra trong bài này thực ra là những thực trạng đã tồn tại và được nhìn nhận ra từ khá lâu. Có điều, bây giờ, do tình hình ngày càng tệ và áp lực xã hội tăng cao từ nhiều phía, người ta mới nói đến nó nhiều hơn và công khai hơn, ở những diễn đàn chính thống hơn. Hi vọng rằng chưa là quá muộn để thay đổi và sẽ không mất quá lâu để chất lượng sinh viên Việt Nam dần bắt kịp quốc tế.
Bài dưới đây phỏng vấn tiến sỹ Phạm Đình Trọng, đưa trên Tiền Phong, có rất nhiều điểm nhất quán với tinh thần và mục đích của những người làm chương trình SACE International tại Việt Nam.
TS Phạm Đình Trọng, Giảng viên ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia Hà Nội) cho rằng, ở Việt Nam dạy các môn học tràn lan, không tập trung. Thậm chí, có quá nhiều môn học trong một kì dẫn đến kiến thức từng môn bị hời hợt và học không hướng tới nhu cầu thị trường khiến sinh viên chán học.

Ở Việt Nam dạy các môn học còn tràn lan, không tập trung.
Một cuộc Hội thảo mới đây đã chỉ ra, những kỹ năng tưởng như đơn giản nhưng sinh viên của chúng ta rất yếu như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng viết văn bản, kỹ năng quản lý thời gian,… Thậm chí nhiều sinh viên không viết nổi cái đơn xin việc.
Thông thường, sinh viên các năm đầu phần lớn không có định hướng ngành rõ ràng phù hợp với bản thân, do đó nên giúp sinh viên có cơ hội học những gì mình thích bằng cách tạo điều kiện cho các em chuyển đổi lớp, ngành trong những năm học đầu tiên (năm 1, 2), và ngoài những môn bắt buộc chung cho ngành đặc thù, các môn còn lại để sinh viên tự lựa chọn. Để các em có cơ hội hơn trong nắm bắt và hội nhập với sự phát triển của đất nước, thế giới.
PV: Vậy, sinh viên Việt Nam yếu và thiếu các kĩ năng là do nhà trường hay chính sinh viên thụ động, lười suy nghĩ?
Theo tôi, một phần văn hóa trong mối quan hệ giữa thầy và trò khiến sinh viên Việt Nam thụ động, ít có khả năng sáng tạo, không đưa ra ý kiến cá nhân trong quá trình học tập. Giảng viên nên tạo điều kiện để sinh viên phát biểu ý kiến, thảo luận nhóm, và dành phần lớn thời gian tự đọc tài liệu.
Ngoài ra, nên có cơ quan kiểm tra xếp hạng chất lượng giáo dục công bằng, phần lớn dựa trên chất lượng giảng viên, và đầu ra sv của từng ngành, trường. Như vậy các trường sẽ cạnh tranh hơn cả trong tuyển giảng viên, cũng như sinh viên.
Giáo dục Việt Nam chưa chú trọng đến đầu ra của sinh viên
PV: Với những bất cập trên, muốn thay đổi để có chất lượng đầu ra tốt, theo ông là gì?
Ngoài thiếu điều kiện gắn liền với thực tiễn, nhất là các môn khoa học kĩ thuật (học chay-do kinh tế đất nước), giáo dục đại học Việt Nam hiện tại chưa trọng tâm hướng đến mục đích là đầu ra của sinh viên, chưa giúp sinh viên phát triển được khả năng tối đa trong chuyên môn và cuộc sống.
Việc thay đổi dễ nhất cho sinh viên hiện tại là tạo điều kiện để sinh viên có thể thay đổi ngành học phù hợp với năng lực và sở thích của mình (sau thời gian đầu, khoảng một năm ở trường đại học) một cách dễ dàng. Giảng viên cần kích thích sinh viên phát biểu ý kiến, sinh viên tự đọc tài liệu ở nhà, học nhóm, thảo luận để sinh viên nắm bắt được kiến thức trên lớp và phát triển thêm kĩ năng mềm ngoài cuộc sống.
PV: Theo ông, có ý kiến cho rằng nên để sinh viên năm cuối sẽ không phải học bất cứ môn gì và chỉ tham ra các dự án, đề tài, thậm chí tập trung nghiên cứu trong các phòng thí nghiệm (LAB) để vừa tăng kiến thức chuyên ngành, vừa có các kỹ năng mềm trước khi ra trường?
Sinh viên ở bậc đại học không thể tự mình làm đề tài, đồ án được (trừ trường hợp đặc biệt xuất sắc). Khi đi làm ở công ty, phần lớn các công ty sẽ hướng dẫn, đào tạo sinh viên trong thời gian đầu để sinh viên quen việc cụ thể ở công ty đó.
Phần lớn sinh viên nước ngoài phải có học lực khá/giỏi, muốn trau dồi thêm kiến thức chuyên ngành, và có nhu cầu học tiếp thạc sĩ/ tiến sĩ (học sau đại học yêu cầu sinh viên viết bài luận về hướng nghiên cứu của mình hồi học đại học) sau khi tốt nghiệp mới tham gia làm đồ án.
Tuy nhiên, ở Việt Nam, giảng viên hướng dẫn không đủ, và cũng không có kinh phí, đề tài cho nhiều sinh viên làm được. Ngoài ra, phần lớn sinh viên là làm theo đề tài của các anh chị thạc sĩ/tiến sĩ, nên nếu sinh viên không khá/tốt, sẽ là gánh nặng lớn cho các anh chị hướng dẫn đề tài, cả về thời gian và kinh tế.
PV: Thực tế ở Việt đánh giá sinh viên đa số dựa vào kết quả cuối học kì. Ở các nước trên thế giới, cụ thể là Mỹ, cách đánh giá một sinh viên thế nào, thưa ông?
Ở Mỹ, sinh viên được đánh giá toàn diện hơn về cả ý thức học, thảo luận trên lớp (0-10%), các điểm kiểm tra (2 bài giữa kì (~15-20%), và 1 bài cuối kì (20-30%)) và bài tập về nhà (10-20%) trong suốt quá trình học, điểm làm đề tài nhóm (~20%).
Do đó, kiến thức của sinh viên sẽ được kiểm tra và đánh giá trong toàn bộ quá trình học, không chỉ dựa vào điểm thi kết quả cuối kì như ở Việt Nam. Đề tài nhóm còn giúp sinh viên phát triển khả năng thảo luận, làm việc nhóm, đồng thời áp dụng kiến thức đã học vào một project cụ thể.
SACE College Vietnam
🏢 17T7-17T8 Trung Hòa – Nhân Chính, Hà Nội
☎ Hotline: 090 229 8558
📪 Email: info@sace.edu.vn
Chương trình trung học / dự bị chính thống duy nhất tại Việt Nam cho phép:
Tiết kiệm đến 80% chi phí so với học tại Úc. Tiết kiệm hàng chục ngàn đô la chi phí do không phải học dự bị và IELTS
Vào thẳng chính khóa mọi đại học Úc và thế giới, và đủ tư cách xét học bổng như học sinh Úc
Chương trình 100% giáo viên và giáo trình Úc là sự chuẩn bị và làm quen tốt nhất với môi trường học tập quốc tế cho tương lai du học
Bài viết liên quan

Kết quả học tập của học sinh SACE International khóa 3
Chúc mừng học sinh SACE khoá 3 của SACE College Việt Nam và trường Hanoi Adelaide School đã tốt nghiệp chương...

Hỗ trợ dành cho sinh viên quốc tế trong dịch Covid – 19 tại Anh, Úc, Mĩ
Khi thế giới bắt đầu thích nghi với trạng thái “bình thường mới” với các hạn chế di chuyển, tụ tập...

3 Phương án du học tại chỗ, để ước mơ không “đứt gãy”
Đại dịch Covid 19 trên toàn cầu vừa qua ảnh hưởng không nhỏ đến học sinh trên toàn thế giới nói...